عوارض موج انفجار بر سلامتی/ راهکارهای مقابله با آن
موج انفجار در شرایط جنگی می‌تواند با آسیب‌های فیزیکی (مانند پارگی ریه و ضربه مغزی) و روانی (مانند PTSD) سلامت افراد را تهدید کنند.
الهه جعفرزاده: در شرایط جنگی، «موج انفجار» یکی از تهدیدات اصلی علیه سلامتی افراد محسوب می‌شود. انفجارها نه‌تنها خسارات فیزیکی مستقیم -مانند زخم‌ها و شکستگی‌ها- ایجاد می‌کنند، بلکه اثرات نامرئی و درازمدتی بر بدن و ذهن به‌جا می‌گذارند که اغلب نادیده گرفته می‌شوند.
با آمادگی پیش از انفجار، مدیریت فوری پس از آن، مراقبت‌های پس از حادثه و اقدامات پیشگیرانه طولانی‌مدت، می‌توان این عوارض را کاهش داد.
عوارض موج انفجار بر سلامتی
موج انفجار، که از فشار شدید هوا ناشی می‌شود، می‌تواند آسیب‌های متعددی به بدن وارد کند:
آسیب‌های ثانویه (Secondary Blast Injury): پرتاب شدن اجسام توسط موج انفجار می‌تواند منجر به بریدگی، شکستگی استخوان یا ضربه به سر شود.
آسیب‌های سوم و چهارم (Tertiary and Quaternary): برخورد بدن با سطوح سخت (مانند دیوار) یا اثرات شیمیایی و حرارتی انفجار می‌تواند باعث سوختگی، شکستگی‌های متعدد یا مشکلات تنفسی شود.
عوارض روانی: مواجهه با موج انفجار اغلب منجر به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، اضطراب مزمن و مشکلات خواب می‌شود. سرگیجه، سردرد و کاهش تمرکز نیز از اثرات طولانی‌مدت بر مغز هستند.
ضعف سیستم ایمنی: استرس مداوم و آسیب‌های فیزیکی می‌توانند سیستم ایمنی را تضعیف کرده و فرد را مستعد بیماری‌ها کنند.
موج ضربه ناشی از انفجار می‌تواند باعث شود که اینتگرین، سیگنال‌های ناسالم و گاهی کشنده‌ای
به ساختارهای داخل سلول‌ها ارسال کند.
راهکارها و توصیه‌های مهم برای مقابله
برای کاهش عوارض موج انفجارها و حمایت از سلامتی، اقدامات زیر توصیه می‌شود:
۱) آمادگی پیش از انفجار
۲) مدیریت فوری پس از انفجار
۳) مراقبت‌های پس از انفجار
۴) پیشگیری و حمایت طولانی‌مدت
۵) فعالیت بدنی ملایم: کشش عضلات یا قدم زدن کوتاه (در صورت ایمن بودن) می‌تواند تنش عضلانی را کاهش دهد و به بهبود گردش خون کمک کند.
توصیه‌های کلیدی
اطلاع‌رسانی به دیگران: اگر علائم آسیب را در خود یا دیگران دیدید، فوراً به اطرافیان اطلاع دهید تا کمک‌رسانی سریع‌تر انجام شود.
آموزش اولیه: یادگیری کمک‌های اولیه (مثل بانداژ یا CPR) می‌تواند در زمان انفجار حیاتی باشد.
اجتناب از خوددرمانی: از مصرف داروهای بدون تجویز پزشک پرهیز کنید، زیرا ممکن است عوارض را بدتر کند.
حمایت اجتماعی: ارتباط با خانواده یا دوستان، حتی به‌صورت کوتاه، می‌تواند اثرات روانی انفجار را کاهش دهد.
۴۷۲۳۲
